Burnout ialah satu fenomena atau sindrom di mana seseorang individu akan mengalami tekanan emosi sehingga membawa kepada tahap kelesuan, perubahan personaliti dan pencapaian kendiri akan menurun dengan ketara.
“Individu yang dikaitkan dengan burnout akan merasakan mereka tidak berkemampuan lagi menanggung beban emosi yang tidak stabil pada tahap psikologi.
“Keadaan inilah yang akan mengakibatkan kesan negatif terhadap sikap dan tindakan seseorang itu dalam kehidupan sehariannya,” kata Ketua Seksyen Kaunseling dan Kerjaya, Universiti Malaya (UM), Hushim Salleh.
Beliau berkata demikian ketika membentangkan kertas kerja bertajuk Burnout Di Kalangan Pekerja dan Pendekatan Kaunseling Dalam Menangani Burnout pada Seminar Kaunseling anjuran Persatuan Kaunseling Universiti Malaya (UM), di sini, baru-baru ini.
Menerangkan mengenai simpton-simpton burnout, beliau berkata antara yang paling utama ialah wujudnya kebosanan di kalangan pekerja.
Keadaan ini timbul kerana sese-orang pekerja itu mahukan pembaharuan dalam pekerjaan sehingga mereka hilang semangat untuk meneruskan pekerjaan.
Turut dikaitkan ialah beban kerja yang banyak sehingga mereka tidak boleh menampungnya secara fizikal mengakibat letih dan lesu.
Selain itu kata Hushim, ialah underworked iaitu keadaan kurang kerja atau tugasan disebabkan organisasi tidak membenarkan pekerja bekerja dengan potensi mereka yang sepenuhnya juga akan membawa kepada perasaan tidak puas hati.
“Tekanan atau stress yang diakibatkan oleh pelbagai aspek seperti penat, gelisah, insomnia, sakit kepala dan sakit perut turut dikaitkan dengan kemungkinan seseorang menghadapi burnout,” katanya.
Seseorang yang turut dikaitkan dengan burnout, amat sensitif pada masa sehingga mereka tidak boleh memberi tumpuan kepada sebarang tugasan kerana kebosanan kerja yang tidak mendatangkan kepuasan pada diri.
Turut dikaitkan dengan kecenderungan seseorang untuk mendapat burnout ialah wujudnya self esteem atau perasaan rendah diri dan sering membuat perbandingan de-ngan orang lain.
Rasa rendah diri ini secara tidak langsung akan membawa kepada pengunduran diri individu daripada lingkungan sosial.
“Individu itu juga tidak dapat menghadapi cabaran harian di mana ciri-ciri awal dapat dilihat terutama seseorang yang menghadapi masalah sukar ba-ngun pagi untuk bekerja,” ujarnya.
Turut dikaitkan dengan masalah burnout ialah kelakuan luar biasa yang ditunjukkan oleh mereka lebih-lebih lagi berkecenderu-ngan untuk mengamalkan gaya hidup yang tidak sihat seperti mengambil alkohol dan merokok.
Selain itu, ia juga turut menglibatkan masalah kesihatan. Ini dapat dilihat daripada daya tahan emosi mereka yang merosot dan tidak terkawal sehingga menjejaskan kualiti hubungan dengan orang lain.
“Pemikiran yang tidak bermakna juga merupakan ciri-ciri individu yang burnout. Mereka sering berpandangan dan berkata so what, why bother? apabila bercakap dengan orang lain,” tegasnya.
Ini berlaku apabila semangat dan dedikasi digantikan dengan kesinisan atau cynicism yang ekstrim.
Beliau menerangkan salah satu pendekatan kaunseling yang dicadangkan dalam menangani pekerja burnout ini ialah dengan cara memberi nasihat tanpa memikirkan atau meneroka masalah pekerja .
Pendekatan ini adalah satu cara yang mudah tetapi pekerja tidak akan mendapat apa-apa alternatif untuk menyelesaikan masalah mereka.
Dalam membantu pekerja yang bermasalah termasuk mereka yang mengalami burnout, kaunselor biasanya menggunakan pendekatan dan proses kaunseling.
Husim seterusnya mencadangkan langkah-langkah dalam pendekatan kaunseling yang boleh diambil antaranya ialah prasesi, membina perhubungan antara kaunselor dan pelanggan, penerokaan, mengenal pasti masalah dan memilih alternatif.
Menerangkan mengenai prasesi beliau berkata, kebiasaanya pelanggan yang hadir untuk sesi kaunseling tidak sedar diri mereka berada dalam keadaan burnout.
Sekiranya pelanggan menyedari tentang wujudnya burnout dalam diri mereka, kaunselor akan lebih menumpukan kepada usaha memupuk perhubungan yang mesra bagi mewujudkan kepercayaan mereka terhadap kaunselor.
“Rasa percaya pelanggan terhadap kaunselor amat penting dalam prasesi ini,” katanya.
Manakala dalam penerokaan pula, setelah pelanggan mempunyai keyakinan kepada kaunselor, secara tidak langsung mereka lebih mudah meluahkan perasaan.
Di peringkat ini, pelanggan akan menerangkan situasi burnout yang dihadapi dan penyebabnya.
“Kaunselor pada peringkat ini hanya mendengar, meminta penjelasan dan masalah pelanggan dapat diterokai dari satu tahap ke satu tahap sehingga punca masalah sudah dikenal pasti,” ujarnya.
Menurut Hushim, langkah terakhir ialah memilih alternatif di mana setelah mengenal pasti masalah pelanggan dan dibincangkan secara terperinci terutamanya perkara yang melibatkan risiko dan kesan yang akan ditanggung daripada sebarang alternatif yang diambil.
Antara alternatif dan pilihan yang wujud dengan persetujuan pelanggan biasanya ialah menghasilkan matlamat jangka panjang dan jangka pendek yang realistik. Mereka akan menuliskannya, mempraktikkan kaedah pengurusan masa dalam hidup dan belajar untuk membahagikan tugas dengan orang lain.
“Individu yang dikaitkan dengan burnout akan merasakan mereka tidak berkemampuan lagi menanggung beban emosi yang tidak stabil pada tahap psikologi.
“Keadaan inilah yang akan mengakibatkan kesan negatif terhadap sikap dan tindakan seseorang itu dalam kehidupan sehariannya,” kata Ketua Seksyen Kaunseling dan Kerjaya, Universiti Malaya (UM), Hushim Salleh.
Beliau berkata demikian ketika membentangkan kertas kerja bertajuk Burnout Di Kalangan Pekerja dan Pendekatan Kaunseling Dalam Menangani Burnout pada Seminar Kaunseling anjuran Persatuan Kaunseling Universiti Malaya (UM), di sini, baru-baru ini.
Menerangkan mengenai simpton-simpton burnout, beliau berkata antara yang paling utama ialah wujudnya kebosanan di kalangan pekerja.
Keadaan ini timbul kerana sese-orang pekerja itu mahukan pembaharuan dalam pekerjaan sehingga mereka hilang semangat untuk meneruskan pekerjaan.
Turut dikaitkan ialah beban kerja yang banyak sehingga mereka tidak boleh menampungnya secara fizikal mengakibat letih dan lesu.
Selain itu kata Hushim, ialah underworked iaitu keadaan kurang kerja atau tugasan disebabkan organisasi tidak membenarkan pekerja bekerja dengan potensi mereka yang sepenuhnya juga akan membawa kepada perasaan tidak puas hati.
“Tekanan atau stress yang diakibatkan oleh pelbagai aspek seperti penat, gelisah, insomnia, sakit kepala dan sakit perut turut dikaitkan dengan kemungkinan seseorang menghadapi burnout,” katanya.
Seseorang yang turut dikaitkan dengan burnout, amat sensitif pada masa sehingga mereka tidak boleh memberi tumpuan kepada sebarang tugasan kerana kebosanan kerja yang tidak mendatangkan kepuasan pada diri.
Turut dikaitkan dengan kecenderungan seseorang untuk mendapat burnout ialah wujudnya self esteem atau perasaan rendah diri dan sering membuat perbandingan de-ngan orang lain.
Rasa rendah diri ini secara tidak langsung akan membawa kepada pengunduran diri individu daripada lingkungan sosial.
“Individu itu juga tidak dapat menghadapi cabaran harian di mana ciri-ciri awal dapat dilihat terutama seseorang yang menghadapi masalah sukar ba-ngun pagi untuk bekerja,” ujarnya.
Turut dikaitkan dengan masalah burnout ialah kelakuan luar biasa yang ditunjukkan oleh mereka lebih-lebih lagi berkecenderu-ngan untuk mengamalkan gaya hidup yang tidak sihat seperti mengambil alkohol dan merokok.
Selain itu, ia juga turut menglibatkan masalah kesihatan. Ini dapat dilihat daripada daya tahan emosi mereka yang merosot dan tidak terkawal sehingga menjejaskan kualiti hubungan dengan orang lain.
“Pemikiran yang tidak bermakna juga merupakan ciri-ciri individu yang burnout. Mereka sering berpandangan dan berkata so what, why bother? apabila bercakap dengan orang lain,” tegasnya.
Ini berlaku apabila semangat dan dedikasi digantikan dengan kesinisan atau cynicism yang ekstrim.
Beliau menerangkan salah satu pendekatan kaunseling yang dicadangkan dalam menangani pekerja burnout ini ialah dengan cara memberi nasihat tanpa memikirkan atau meneroka masalah pekerja .
Pendekatan ini adalah satu cara yang mudah tetapi pekerja tidak akan mendapat apa-apa alternatif untuk menyelesaikan masalah mereka.
Dalam membantu pekerja yang bermasalah termasuk mereka yang mengalami burnout, kaunselor biasanya menggunakan pendekatan dan proses kaunseling.
Husim seterusnya mencadangkan langkah-langkah dalam pendekatan kaunseling yang boleh diambil antaranya ialah prasesi, membina perhubungan antara kaunselor dan pelanggan, penerokaan, mengenal pasti masalah dan memilih alternatif.
Menerangkan mengenai prasesi beliau berkata, kebiasaanya pelanggan yang hadir untuk sesi kaunseling tidak sedar diri mereka berada dalam keadaan burnout.
Sekiranya pelanggan menyedari tentang wujudnya burnout dalam diri mereka, kaunselor akan lebih menumpukan kepada usaha memupuk perhubungan yang mesra bagi mewujudkan kepercayaan mereka terhadap kaunselor.
“Rasa percaya pelanggan terhadap kaunselor amat penting dalam prasesi ini,” katanya.
Manakala dalam penerokaan pula, setelah pelanggan mempunyai keyakinan kepada kaunselor, secara tidak langsung mereka lebih mudah meluahkan perasaan.
Di peringkat ini, pelanggan akan menerangkan situasi burnout yang dihadapi dan penyebabnya.
“Kaunselor pada peringkat ini hanya mendengar, meminta penjelasan dan masalah pelanggan dapat diterokai dari satu tahap ke satu tahap sehingga punca masalah sudah dikenal pasti,” ujarnya.
Menurut Hushim, langkah terakhir ialah memilih alternatif di mana setelah mengenal pasti masalah pelanggan dan dibincangkan secara terperinci terutamanya perkara yang melibatkan risiko dan kesan yang akan ditanggung daripada sebarang alternatif yang diambil.
Antara alternatif dan pilihan yang wujud dengan persetujuan pelanggan biasanya ialah menghasilkan matlamat jangka panjang dan jangka pendek yang realistik. Mereka akan menuliskannya, mempraktikkan kaedah pengurusan masa dalam hidup dan belajar untuk membahagikan tugas dengan orang lain.
Dipetik dari Utusan Malaysia Online (2000)
Tiada ulasan:
Catat Ulasan